روانشناسی از زبان یک ارشد بالینی و معلم

ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه علوم تحقیقات تهران:)

روانشناسی از زبان یک ارشد بالینی و معلم

ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه علوم تحقیقات تهران:)

روانشناسی از زبان یک ارشد بالینی و معلم

میلاد امیری نسب
آموزگار ابتدایی
کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی
1996

milad.amiri.nasab96@gmail.com :📬

تست بندر گشتالت به همراه تفسیر

جمعه, ۲۸ دی ۱۳۹۷، ۱۲:۱۶ ق.ظ

💙👇
این آزمون برای سنجش ورود به دبستان ،تشخیص L.D،ارزشیابی مشکلات هیجانی،آسیب مغزی خصوصاً قطعه ی آهیانه ای راست به کار می رود و نیز در شناسایی کودکان عقب مانده واختلال OCD و ADHD و حتی روان پریشی کاربرد دارد. نیز برای سنجش ویژگیهای نوجوانان به کار می رود.این آزمون در سال1938 توسط لورتا بندر loreta bender تدوین شد . کوپیتز koppitz آن را برای سنجش رشدی دیداری حرکتی کودکان 5-11 بکار برد.
مهمترین محاسن آن اجرای سریع آزمون است و یکی از چهار آزمونی است که مورد استفاده ی گسترده قرار گرفته است.
آزمون بندر، علاوه بر کاربرد اصلی خود یعنی تشخیص آسیب مغزی، کاربرد‌های مهم دیگری هم دارد. در مورد جامعه کودکان، برای سنجش آمادگی کودکان برای ورود به دبستان، پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی، ‌تشخیص کودکان دچار اختلال خواندن و ناتوانی یادگیری، ارزشیابی مشکلات هیجانی، مطالعه نارسایی‌های رشدی و همچنین به عنوان یک آزمون هوشی غیرکلامی به‌کار بسته شده است. در مورد نوجوانان و بزرگسالان، آزمون بندر برای تشخیص آسیب مغزی و به عنوان یک آزمون فرافکن برای سنجش ویژگی‌های شخصیتی مفید شناخته شده است.

بسیاری از کودکانی که دچار محرومیتهای اجتماعی هستند و در آزمونهای هوشی موفقیت کمتری دارند در آزمون بندر نتایج بهتری را نشان می دهند. اجرای آن بسیار سریع و ارزان است و بصورت فردی وگروهی می توان آنرا انجام داد.اجرای گروهی برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی حدود 15تا 20دقیقه واجرای فردی آن به طور متوسط 3تا10 دقیقه وقت می گیرد.در عین حال تعبیر وتفسیر روانشناسی آن دشوار ومستلزم دانش وتجربه وسیع روانشناسی است. بهتر است از آزمون بندر به همراه یک آزمون مختصر کلامی به کار برده شود.


به عنوان ابزار غربال گیری screening برای بررسی آسیب مغزی احتمالی به کار می رود. شامل 9 طرح است که بر روی کاغذ A4 باید کشیده شود. 
- ارزشیابی بر اساس میزان دقت، صحت و یکپارچگی انجام می شود.
- در سال 1938 توسط لورتا بندر گردآوری شد.
- هر اندازه افراد انطباق یافته و سازگارتر باشند احتمال بیشتر دارد که به طرح ها به شیوه ای مربوط به هم و یکپارچه پاسخ دهند.
روش استاندارد اجرا
1-نشاندن کودک پشت یک میز راحت 
2-یک ورق کاغذ سفید یک مداد پاک کن  یک مداد و کاغذ سفید اضافی در اختیار کودک می گذاریم.
3-پاکت کارتها را به او نشان داده ومی گوییم ((من این جا نه کارت دارم که روی آنها تصاویری برای تو کشیده اند وتو باید از روی آنها ترسیم کنی)) و یا به او می گوییم: یک سری شکلهای ساده به شما نشان می دهم و شما به هر خوبی که می توانید تصاویر را بکشید.البته امتحان نقاشی نیست اما سعی کنید هر قدر که می توانید شکلها رادرست بکشید.
4-یکی یکی کارتها را بالای صفحه ی سفید او گذاشته تا از روی آنها ترسیم کند.(دایره پشت کارت به طرف کودک باشد) .طرحها یکی پس از دیگری و به ترتیب A-1-2-3-4-5-6-7-8 با اعلام آزمودنی که می گوید طرح بعد نشان بده تا آخر ادامه می دهیم.
5-در حین اجرای آزمون ومشاهده ی رفتار کودک و یا حین یادداشت برداری از رفتار او هیچ گونه توصیه خاصی نباید گردد. راهنمایی و اظهار نظر در هنگام اجرا ممنوع است.اما می توانید جمله اول خود را تکرار کنید.
6-محدودیت زمانی وجود ندارد پساز ترسیم هر تصویر تصویر بعدی ارائه گردد.
7-هر گاه راجع به تعداد نقطه ها یا اندازه تصاویر سئوال کرد :(طوری بکش که کاملا شبیه تصویر  همین کارتی شود که جلو توست)
8-کودک را در استفاده از مدادپاک کن یا ترسیم مکرر تصاویر نه باید ترغیب کرد ونه مانع شد.
9-اگر سعی در شمردن نقطه ها کرد) ضرورتی ندارد تعداد نقطه هایا دایره های تو کاملا به اندازه نقطه ها یا دایره های تصاویر باشد.فقط کافی است که شکل ترسیم های تو مشابه تصاویر روی کارت ها باشد.اگر اصرار ورزید:یک نشانه ی تشخیصی معنی دار است یادداشت شود. اگر آزمودنی زیاد سؤال می کند یادداشت کنید.که احتمالا نشانه ی کمال گرایی و شاید رگه هایی از وسواس باشد.اگر آزمودنی تقاضایی کاغذ اضافی نمود به او بدهید.درمورد نقطه ها بگویید لازم نیست بشماریدشان.اما اگر آزمودنی در جریان طرح شروع به شمارش نمود به او کاری نداشته باشید و یادداشت نمایید.که نشانه ی مهمی بر کمال گرایی  یا وسواس است.در هنگام اجرا رفتارهای آزمودنی را یادداشت کنید(خستگی،کم توجهی،عجله کاری،بیقراری،ضعف و ناهماهنگی،چرخش تصاویر،اشکال در دیدن:در هنگامیکه کارتها را به روش دیگری یکی یکی و مانند مراحل فوق روی میز جلو آزمودنی می گذاریم.
10-اگر خواست تصاویرش را بر بیش از یک صفحه بکشد کاغذ دیگری بر می دارد .
11-آزمون محدودیت زمانی ندارد ولی بهتر است مدت زمان صرف شده برای تمام تصاویر را یادداشت کنیم.مدت زمان خیلی کم یا خیلی زیاد معنی دار است.
12-آزمون در ابتدای جلسه گرفته شود یا زمانی که کودک خسته نباشد.
13-برخی از کودکان مایلند یک بار دیگر آزمون را اجرا کنند تا نصاویر رابهتر بکشند .مانع نمی شویم ولی هر دو آزمون را در پرونده می گذاریم.
 
نمره گذاری
روش نمره گذاری برای سنجش رشدی که به نوعی نمره ی پایین نشان دهنده ی( ld) است. و نمره بالا نشان از سطح پیشرفت خوب در مدرسه را نشان می دهد.در این روش برای اشتباههایی که آزمودنی مرتکب می شود نمره داده می شود که به در برابر هر اشتباه  یک نمره داده می شود و درکل 30 مورد می باشد.پس دامنه ی نمرات بین 0تا 30 است. یادآوری می شود که به اشتباهات واضح و قطعی نمره داده می شود.
به هریک یک از موارد در آزمون بندر نمره صفر یا یک می دهیم.صفر به معنی غیاب انحراف در ترسیم ویک به معنای حضور انحراف در ترسیم است. فقط به انحرافهای کاملا مشخص باید نمره یک داد .مواردی که تردید داریم نمره صفر می دهیم.در مورد کودکان خرد سال به علت رشد نایافته بودن مهارتهای حرکتی ظریف از خطاهای کوچک صرف نظر می کنیم.
 
ملاکهای نمره گذاری:
تصویر A
1- تغییر شکل دایره- مربع یا هردو – مثلاً یک قطر مربع  یا دایره دو  برابر قطر دیگر کشیده  شود و شکل آنها به کلی تغییر  تقااطکند و یا فاصله ی دو ضلع مربع در محل تقاط ش از آن با دایره بیش از 3 میلی متر باشد.عدم تناسب اندازه ی مربع و دایره.به گونه ای که سطح یکی از آنها دست کم دو برابر سطح دیگر باشد. نمره می گیرد
2- چرخش تصویر یا بخشی از آن دست کم 45درجه یا بیشتر . نمره می گیرد .نکته اندازه ی زاویه از روی تقاطع قطر دایره و مربع مشخص می شود.
3- عدم یکپارچگی یا ترکیب نادرست اجزاء:اگر زوایه اتصال مربع یا دایره بیش از3میلی متر داخل یا بیرون باشد. نمره می گیرد
4-چرخش تصویر دست کم 45 درجه. نمره می گیرد
تصویر 1
1- دایره به جای نقطه:دست کم 5نقطه به دایره تبدیل شده باشد.نکته خطوط تیره----یا منحنی مثل نیم دایره  اشتباه محسوب نمی شوند.
2-تداوم یا تکرار که بیشتر از 15 نقطه باشند. نمره می گیرد
تصویر 2
7-چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
8- حذف یک یا دو ردیف از  دایره ها .یا در بیشتر ستونها بیش از سه دایره کشیده شود. نکته به نقطه و خط تیره نمره نمی دهیم.
9- تداوم یا تکرار: که در یک ردیف15دایره  یا بیشتر باشند. نمره می گیرد
تصویر3
10- دایره به جای نقطه:دست کم 5نقطه به دایره تبدیل شده باشد.نکته خطوط تیره----یا منحنی مثل نیم دایره  اشتباه محسوب نمی شوند.
11- چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
12- تحریف شکل:وقتی که شکل تصویر از بین رود یا تعداد نقطه ها از راست به چپ افزایش نیابد یا نقطه ها در امتداد خط راست  رسم شده باشد. کم یا زیاد شدن نقطه ها نمره نمی گیرد .
12- اگر شکل با خط مستقیم یا حلقه کشده شود با نقطه یا بدون نقطه نمره می گیرد.
تصویر 4
13-چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
14- اگر زوایه اتصال منحنی به مربع بیش از3میلی متر داخل یا بیرون باشد یا منحنی کاملاً به یک ضلع مربع باشد. نمره می گیرد.
تصویر5
15- دایره به جای نقطه:دست کم 5نقطه به دایره تبدیل شده باشد. نمره می گیرد نکته خطوط تیره----یا منحنی مثل نیم دایره  اشتباه محسوب نمی شوند. پر کردن دایره ها بزرگ کشیدن نقطه ها نمره ندارد.
16- چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
17- ترکیب نادرست اجزاء :
تحریف کلی شکل و نیز قسمت منحنی به صورت دایره بسته یا نقطه هایی از خط راست باشد. نمره می گیرد نکته کشیدن منحنی به صورت مربع یا مثلث نمره ندارد.
17- اگر به جای نقطه منحنی یا دسته تصویر با خط مستقیم کشیده شود نمره داده می شود
تصویر6
18- رسم ---به جای منحنی های سینوسی یا فقط یک منحنی سینوسی کشیده شود.نمره دارد.
18- تحریف شکل :اگر به جای هر کدام خطهای سینوسی خط مستقیم شود . نمره می گیرد
19-عدم یکپارچگی::عدم قطع خطوط سینوسی یا محلل تقاطع آنها در انتهای یک یا هردو باشد. یا زیگزاگی همدیگر قطع کنند به طور کلی در هم پیچیده باشند نمره می گیرد
20- تداوم یا تکرار : دارابودن 6 منحنی سینوسی برای هر کدام ازدوخط . نکته یک منحنی به صورت کلاه آ است. نمره می گیرد.
تصویر 7
21- عدم تناسب حداقل دوبرابر بودن یکی از شش ضلعی ها نمره می گیرد
21- کم یا زیاد شدن زاویه ها یا رسم زاویه به صورت منحنی نمره می گیرد
22- چرخش تمام یا قسمتی از تصاویر به اندازه 45 درجه یا بیشتر در یک جهت. نمره می گیرد
23- عدم یکپارچگی:فاصله گرفتن دو شش ضلعی، چسبیدگی دو قلویی از یک طرف و یا عبور یکی از روی دیگری. نمره می گیرد.
تصویر8
24- تحریف شکل:عدم رسم لوزی در  داخل6ضلعی یا تعداد زاویه ها در 6 ضلعی کم یا زیاد شود. نمره می گیرد
25- چرخش شکل 45درجه یا بیشتر نمره می گیرد چرخش کاغذ نمره ندارد و این مطلب با مشاهده ی آزمودنی به دست می آید.
پس از نمره گذاری آزمون مجموع نمره های کودک را با جداول اطلاعات هنجار شده مقایسه می کنیم.
کوپیتز در سیستم نمره گذاری خود 4نوع خطا را مشخص کرده است:
1-تحریف شکل :دگرگون سازی-حذف-جانشین کردن-رعایت نکردن تناسب...
2-تداوم :بیش از آن چه که لازم است به ترسیم ادامه دهد.
3-یکپارچگی:بخشهای مختلف طرح به طور صحیح کنار هم قرار نگیرد.
4-چرخش:چرخش تمام یا بخشی از شکل 45درجه یا بیشتر.
اعتبار و روایی
کوپیتز(1975)در سیستم نمره گذاری خود توافق بین نمره گذاران را مطالعه کرده وضریب توافق را بین 79تا 99درصد گزارش کرده است.ضرایب قابلیت اعتماد به روش باز آزمایی50/.تا90/.بوده است.
 

 
روش تفسیر آزمون
پس از آنکه هر یک از تصاویر براساس ملاکهای مذکور نمره گذاری شد،مجموع نمره های وی به عنوان نمره ی خام محاسبه می شود. سپس با استفاده از جدول نرم یا هنجار که در زیر نشان داده شده است در ستون میانگین نمره ها ،نزدیکترین نمره به نمره ی خام ازمودنی مشخص می گردد.آنگاه از روی جدول نرم،سن مربوط به این میانگین تعیین می شود.
این سن،معادل سن رشد کودک است.سپس سن رشدی بدست آمده از جدول با سن تقویمی وی بر حسب سال و ماه مقایسه می شود.چنانچه این دو سن با یکدیگر مساوی بوده یا اختلاف کمتر از یک سال داشته باشند آزمودنی از نظر رشد دیداری- حرکتی بهنجار یا نزدیک بهنجار است. چنانچه سن رشدی کودک نزدیک دو سال و یا بیشتر از دو سال از سن تقویمی او کمتر باشد،احتمالا از نظر رشد دیداری - حرکتی تاخیر دارد.چنین کودکی ممکن است از نظر یادگیری مطالب درسی با اشکال مو اجه باشد به اصطلاح سر و کله ی LDپیدا می شود البته مشاهده شده است کودکانی که تکرار پایه داشته اند توانستند مطالب درسی را همانند کودکان دیگر بیاموزند و  نقش این مطلب هنگامی پررنگ تر است که در تالیف کتب درسی سن تقویمی و هوشی در نظر گرفته شوند.
بر عکس اگر سن رشدی آزمودنی به طور قابل ملاحظه ای،مثلا 2سال و یا بیشتر ،از سن تقویمی وی بالا تر باشد،از نظر رشدی پیشرفته است.چنین کودکی ممکن است در یادگیری مطالب درسی پیشرفت قابل توجهی از خود نشان دهد واین جا برچسب تیزهوش و باهوش می گیرند و ممکن است به مدارس خاص فرستاده شوند.
نتایج مشاهده ی رفتار، نمره گذاری و تفسیر آزمون معمولا به صورت فرمی که در صفحه های بعد ارائه شده است تنظیم می شود.مثال: فرض کنید کودکی که سن او 7 سال و4 ماه است در آزمون بندر نمره 10 گرفته باشد.
روش محاسبه: بااستفاده از نمره zتراز شده است که دقیق تر می باشد . xنمره خام. میانگین جدول هنجاری.Mانحراف معیار هم sاست. فرمول آماری .7 نمره zتراز مساوی است باX یا همان نمره ی خام منهایMبر رویs  که می شود 27/1                
در مواردی که نمره zازیک بزرگتر باشد می شود گفت آزمودنی تا حدی داری تأخیر رشد است.اگر نمرهzبرابر با 2 یابیشتر باشد امکان عقب ماندگی ذهنی است که در این مواد توصیه می کنیم تست وکسلر و حتی تست وایلند از کودک گرفته شود تا دقیق تر عقب ماندگی تشخیص داده شود و نیز همین نمره ممکن است دلیل بر LDکودک باشد.نمره های . z 2- و3- باهوشی و یا پیشرفت چشمگیر در رشد را می رسانند و البته نمرهz بین 1-و1+ نشان بهنجاری یا نزدیک به آن است .

انحراف معیار

 
     میانگین 

سن برحسب سال و ماه

3/3

1/13

5-5تا0-5سال

4/3

7/9

11-5تا6-5سال

3/3

6/8

6-5تا0-6سال

5/3

2/7

11-6تا6-6سال

3/3

8/5

5-7تا0-7سال

8/2

6/4

11-7تا6-7سال

5/2

2/4

5-8تا0-8سال

5/2

0/3

11-8تا6-8سال

2/2

8/2

5-9تا0-9سال

1/2

3/2

11-9تا6-9سال

9/1

9/1

5-10تا0-10سال

3/1

8/1

11-10تا6-10سال

4/1

4/1

11-11تا0-11سال

 
شاخصهای هیجانی بندرگشتالت
در مورد شاخصهای هیجانی تست بندر گشتالت باید جانب احتیاط رعایت شود.
1. اغتشاش در نظم: کودک، تصاویر را به صورت نا‌منظم و پراکنده در جاهای مختلف کاغذ رسم می‌کند، بی‌آنکه ترتیب و نظم منطقی را رعایت کند. اغتشاش در نظم  نشانگر ضعف برنامه‌ریزی، اشکال در سازماندهی اطلاعات، اغتشاش ذهنی احتمالی و برون‌ریزی است. ، این مورد بیشتر مربوط کودکان 8 سال به بالا نشانه احتمالی ld و اغتشاش ذهنی است.الته باید کودکان کم سن تر مورد توجه قرار گیرند و در موارد مشکوک از آنها و همراهان مصاحبه به عمل اورد مثل بیش فعالی همراه یا بدون نقص توجه
2. اندازه بزرگ تصاویر: این شاخص در مورد تصاویری صدق می‌کند که اندازه‌ آنها دست‌کم دو برابر اندازه‌ طرح اصلی باشد. اندازه‌ بزرگ، نشانگر برون‌ریزی است. 
3. قاب کردن طرح‌ها: منظور این است که کودک پس از ترسیم طرح، دور آن یک قاب یا کادر می‌کشد. این شاخص نشانگر گرایش‌های تکانش‌گری همراه با ضعف کنترل درونی است. چنین کودکی تحریک‌پذیر بوده و برای کنترل رفتار خود به محدودیت‌های بیرونی نیاز دارد و همچنین افراد ocdگاهی تصاویر را قاب می کنند.
4. بسط و توسعه: منظور آن است که کودک برای رسم تصاویر از دو برگ کاغذ و یا بیشتر استفاده می‌کند. این شاخص نشانگر رفتارهای تکانشی و برون‌ریزی است. این کودکان احتمالا از نظر هیجانی تحریک‌پذیرند. این امر در کودکان کندذهن دارای اختلال هیجانی، بیشتر دیده می‌شود. 
5. ترسیم مجدد(بدون اصلاح تصویر قبلی): کودک تصویر را بدون کامل کردن و یا حتی پس از کامل کردن آنها رها کرده و دوباره آن را می‌کشد. این شاخص در صورتی صادق است که ترسیم مجدد، لااقل درباره‌ دو تصویر مشاهده شود. این شاخص بیانگر تکانش‌گری، اضطراب و تحریک‌پذیری هیجانی است. همچنین نشانگر آگاهی آزمودنی از نادرست بودن طرح اولیه است، اما به دلیل فقدان کنترل درونی کافی، طرح اولیه را نیمه‌کاره و بدون اصلاح رها کرده، به کشیدن مجدد آن می‌پردازد.این شاخص در مورد افراد وسواسی نیز صدق می کندو نیز ممکن است نشانه  LDباشد.
6. خطوط نازک: آزمودنی، خطوط طرح‌ها را به اندازه‌ای کم‌رنگ و نازک می‌کشد که به سختی قابل تشخیص است. این شاخص احتمالا نشان‌دهنده‌ ترس، کمرویی و گوشه‌گیری است. 
7. کارهای اضافی بدون دقت: در بعضی از تصاویر یا در بخشی از آنها خطوط ضخیم، تکراری، دوباره‌کاری‌شده و با شتاب کشیده می‌شود. این شاخص نشان‌دهنده ،بیش فعالی همراه تکانشگری یا بدون آن .پرخاشگری، خصومت و برون‌ریزی است. با وجود این، دوباره‌کاری دقیق و پاک‌کردن‌ها همچنین ممکن است بیانگر هوش و پیشرفت سطح بالا باشد. 
8. اندازه‌ کوچک: منظور آن است که اندازه برخی از تصاویر، نصف تصاویری باشد که به وی ارائه شده است. این شاخص نشانگر اضطراب، گوشه‌گیری، ترسو بودن و کاهش خود – انگیختگی است. 
9. خطوط موج‌دار: این خطوط ناشی از لرزش دست یا ناهماهنگی حرکتی است. این شاخص نشانگر احتمالی اضطراب، ضعف هماهنگی حرکتی و بی‌ثباتی هیجانی است. 
10. خط تیره به جای دایره: این شاخص در صورتی صدق می‌کند که حداقل نیمی از دایره‌های تصویر شماره 2 به صورت خطوط تیره که طول هریک 5/1 میلی‌متر یا بیشتر است، رسم شده باشد. این شاخص نشانگر ، تکانش‌گری، شتابزدگی و پرخاشگری بوده و نشان می‌دهد که اشتغال ذهنی آزمودنی به اندازه‌ای درباره مشکلات شخصی خود زیاد است که ممکن است از انجام تکالیف خود سرباز زند. 
11. افزایش تدریجی اندازه‌ها: آزمودنی تصاویر 3،2،1 را به‌تدریج افزایش می‌دهد به‌طوری که اندازه شکل شماره 3 دست‌کم سه برابر شکل شماره 1 کشیده می‌شود. این شاخص نشانگر ناتوانی در برابر تحمل ناکامی، انفجار(از کوره در رفتن) احتمالا اختلال تکانه یا شخصیت انفجاری می باشد که مواظب باشید از کوره به در نرود و گرایش به رفتارهای برون‌ریزی است. 
12. طرح‌های اضافی و خودساخته: کودک علاوه بر تصاویر آزمون، تصاویر دیگری می‌کشد و یا تصاویر اصلی را تغییر داده و ترکیب‌ها‌ی تازه‌ای به آنها می‌افزاید. این شاخص نشانگر ترس‌های شدید، اضطراب و اشتغال ذهنی با افکار درونی است.
درپایان تست نکته ی خیلی مهم که آزماینده را خیلی کمک می کند یادداشتهایی است که در جریان اجرای آزمون ثبت شده است.البته در موارد مشکوک به نظر می رسد انجام مصاحبه فایده ی زیادی داشته باشد. مثل ناتوانیهای یادگیری(که با افت تحصیلی و تکرار پایه همراه است)....
شاخصهای آسیب مغزی:
به یادداشته باشید که این شاخصها ممکن است شاخصهای مشکلات هیجانی هم باشند به همین خاطر مصاحبه و اطلاعات دیگر و گاهی اجرای تستهای دیگر لازم است مثلاً در تکانشگری و بیش فعالی نیاز به تست کانرز یا مصاحبه است و در پاره ای موارد اسکن های مختلف و مورد نیاز مغز و نکته ی مهم دیگر ضعف در ترسیم شکلها ممکن است عوامل متععد داشته باشد و آسیب مغزی ممکن است یکی از آنها باشد.
عمومی ترین عوامل آسیب مغزی در کودکان و بزرگسالان تکرار و تداوم یک طرح یا از طرحی به طرح دیگر،تحریف اشکال،حذف یا چند پاره نمودن طرح،استفاده از خط به جای نقطه،اشکال در بستن و مهمتر از همه چرخش تمام تصاویر یا بخشی از آن.
در کودکان 8-تا9ساله اگر چهار مورد یا بیشتر از موارد زیر مشاهده شد به احتمال خیلی قوی می توان گفت در نظام عصبی مرکزی او ضایعه وجود دارد .
1-ساده رسم کردن به صورتی که به نظر برسد ازکودکانی که سه سال سنشان کمتر است ساده تر کشیده است.
2- چند پارگی یک تصویر یابیشتر
3-چرخش تصویر 90 درجه یا بیشتر
4-تکرار و تداوم تصاویر
5-لرزش خطها و مشاهده این وضعیت در جریان رسم تست
6-رسم خطوط به جای نقطه
7-کشیدن خط مستقیم به جای خطهای منحنی 
8- اشتباه در تعداد واحدها در سه تصویر یا بیشتر از سه تصویر
نکته: زمان محدود نیست اما می توان وقت هر کارت یادداشت کرد و ممکن است در تفسیر باارزش باشد.
چند ملاک که می توان با دید روان پریشی هم آنها را مد نظر داشت.ابتدایی ساختن اشکال،پراکنده کردن اجزاء.کوچک ترسیمی با تأکید بربخشهای افقی ،افزودن بخشهای اضافه ،البته یاد آور شوم که مصاحبه در این گونه موارد برای سنجش تفکر آزمودنی لازم است.

نمره شاخص رشد و نتیجه نهایی این شاخص

شاخص های هیجانی

شاخص های آسیب های مغزی

مشاهدات حین انجام تست

و یا انجام مصاحبه و دیگر کارها

 

نمره

نمره

1

       

A

5-ت

 

1-

15-

2

   

2-

16-

 

3-

17-

3

   

4-

17-

 

ت1

6-ت

4

   

1

 

2

18-

 

2-ت

18-

5

   

7-

19-

 

8-

20-

6

   

9-

ت7-

 

ت3-

21-

7

   

10-

21-

8

   

11-

22-

 

12-

23-

9

   

12-

ت8-

 

24-

 

13-

25-

10

   

14-

   
 

11

   
   

12

   

جمع

 

نظر نهایی:

 
 
سیستم اجرای  هات Hutt
هات روش اجرا را در سه مرحله پیشنهاد کرد. 
1- از روی تصاویر بکشند.
2- مرحله بعد زیباتر بکشند.
3- این تصاویر آنها را به یاد چه می اندازد. (مارنات، 1375: 334)
راهنمای نمره گذاری لکس سه دقیقه وقت می گیرد و به افراد 17 ساله به بالاتر محدود می شود. 
- عملکرد خوب در آزمون بندر با طراحی مکعب ها همبسته  است. اما به رمزگردانی خیر. 
- نظام کوپیز برای کودکان طراحی شده است. زیرا بعد از 10 سالگی نمره های بندر با هیچکدام از ملاک های آزمون هوش و سن همبستگی ندارد. بعد از 10 سالگی بیشتر آنها نمره کامل می گیرند.
نظام هین سه دقیقه وقت می گیرد. به چرخش یا وارونه کردن نمره 4 و به حذف یک نمره  داده می شود. 80 درصد قدرت تمیزدارد. دارای سطح بالایی از منفی کاذب است. دقت نمره گذاری آن از نظام  هات  کمتر است. 
کوپیتز فهرستی از شاخص های  تدوین کرده است اگر سه مورد یا بیشتر وجود داشته باشد نشان دهنده آسیب روانی است. آزمون بندر در مورد شناخت آسیب های روانی روا تشخیص داده شده است. در مورد تکانشگری و اضطراب نیز مفید است. 
محاسن :
اجرای آسان 3 تا 5 دقیقه.
فرضیه اساسی آزمون بندر: 
شیوه ادراک و رویکرد آزمودنی ها نسبت به دنیای خود با رویکرد آنان در بازسازی 9  طرح آزمون هماهنگی دارد. 
بیماران گمگشته disoriented ممکن است طرح ها را بچرخانند.
بیماران شیدا ممکن است طرح ها را با توالی نامنظم بکشند که بازتابی از تکانشگری و نارسایی توجه آنها است.
- درجه اضطراب در اندازه نقاشی وی تأثیر می گذارد.
- افراد وسواسی ، با چهارچوب راهنمایی اولیه مفصل شروع می کنند و برای رسم اشکال وقت زیادی صرف می کنند. 
- آزمون به آسیب های مغزی شدید در نیمکره راست محدود است. به ویژه در منطقه راست آهیانه parietal. ممکن است بیشتر بچه ها در رابطه با توانایی های دیداری – فضایی دچار خطا بشوند.
برای کسب اطلاعات دقیق تر و همینطور نیمکره چپ، بدکاری عصبی جزیی و یا ماهیت ضایعه ها به اطلاعات دقیق تری نیاز است مانند آزمون هالستد – ریتان – لوریا نبراسکا Luria – Webraska
یکی از بهترین شاخص ها برای تشخیص آسیب عضوی وجود چرخش است.
لرزش خطوط اغلب در نقاشی های الکلیک های مزمن، به ویژه آنهایی که دارای نشان گان کورساکف korsakoff هستند.
روش اجرا:
کاغذ A4 بطور عمودی در مقابل کودک قرار می گیرد.
- در هنگام تکمیل کارت ها هیچگونه راهنمایی اضافی داده نمی شود.
- نباید بگوید آن را طوری بکش که هر قدر ممکن است شبیه شکل روی کارت باشد.
- اگر نقطه ها را شمرد می توانید بگویید لازم نیست نقطه ها را بشماری فقط آن را مثل شکل روی کارت بکش.
- اگر شخص به شمردن نقاط اصرار داشت شاید نشان دهنده کمال گرایی و وسواس باشد.
- مجاز نیستند کارت ها را بچرخانند.
- می تواند هر چند برگ بخواهد بردارد.
- وقت محدود نیست.
- اجرای گروهی ظاهراً با انفرادی تفاوت ندارد.
- روش BIP: Background interference Procedure (روش تداخل زمینه)
از آزمودنی خواسته می شود طرح را بر روی یک ورق که دارای طرح های مبهم و خط های منحنی مبهم هستند ترسیم کنند. در این حالت بیماران آسیب مغزی عملکردشان نسبت به افراد سالم کاهش می یابد.
- روش کوپیز 30 ماده نمره گذاری می شود دامنه نمرات صفر تا 30 می باشد.
-  آزمون بندر برای بدست آورد اطلاعات در مورد بالیدگی ادراکی، درجه سازگاری هیجانی، یا میزان آسیب عصب شناختی مشخص بکار می رود. 
- سرعت کاهش خطاها حدود 8 سالگی بیشتر است. بعد از 8-10 سالگی تغییر رشدی تلقی نمی شود. 
- حدود سن 5 تا 8 سالگی رخ می دهند.
- هنگام تشخیص آسیب مغزی باید توجه کرد که بسیاری از شاخص های آن و شاخص های هیجانی نیز هستند.
- عمومی ترین انواع خطاهای مربوط به آسیب عضوی در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
- چرخش تمام یا بخشی از یک طرح
- تکرار یا تداوم در یک طرح یا از طرحی به طرح دیگر
- تحریف اشکال، چند پارگی flagmentation
- حذف قسمت هایی از یک طرح.
- استفاده از خط به جای نقطه 
- اشکال در بستن اشکال
از موارد زیر 4 یا مورد بیشتر دیده شود احتمال ضایعه مغزی وجود دارد. 
- ساده سازی simplification دو تصویر یا بیشتر.
- تصادم یا برخورد یک تصویر به اشکال دیگر و یا از حاشیه کاغذ فراتر رفتن 
- چند پارگی یک تصویر و یا بیشتر
- چرخش یک تصویر یا بیشتر به اندازه 90 درجه یا بیشتر
- اشتباه در تعداد واحدها در سه تصویر یا بیشتر
- تکرار یا تداوم تصویری به تصویر دیگر که از یک نوع یا واحد باشند.
- لرزش خط ها 
- کشیدن خط مستقیم در جایی که خط منحنی نشان داده شده است.
شاخص های اساسی آسیب درون جمجمه ای:
- متوسط زمان کامل کردن طرح های بندرحدود 15 دقیقه است.
اگر بیش از این وقت صرف شود یک خطا برای بدکارکردی مغزی محسوب می شود 
- رفتارهای عجیب و غریب و سمبولیک مانند کشیدن ستاره یا رقم 8 به جای دایره ها معمولاً شاخص روان پریشی است تا اختلال عضوی. یا رقم 8 به جای دایره ها معمولاً شاخص روان پریشی است تا احتمال عضوی. 
- اگر نشانه ای یک و یا 5 بار مشاهده شود همواره به عنوان یک خطا محسوب می گردد.
- حداکثر خطاها 12 تا می باشد.
مشکلات ادارک دیداری – حرکتی
وارونه سازی آیینه ای در خواندن mirror – reversal ممکن است ناشی از چرخش باشد. موارد زیر ملاک هایی است برای شناسایی آسیب مغزی که ممکن است افراد جبران کرده باشند. 
- صرف وقت زیاد.
- ایجاد تکیه گاه anchoring برای طرح ها با گذاشتن انگشتان خود روی آنها 
- از حفظ کشیدن طرح پس از اولین نگاه
- بررسی مکرر نقطه ها 
- چرخاندن کاغذ
- کشیدن طرح ها با سرعت و از روی تکانشگری و داشتن دشواری فوق العاده برای اصلاح آنها
- نشان دادن نارضایی در مورد طرح هایی که به خوبی کشیده شده اند همراه با تلاش های مکرر.
شاخص های هیجانی 
- کودکانی که مشکل سازگاری دارند اغلب دارای دو تا سه شاخص بوده و سه شاخص یا بیشتر معمولاً در بین کودکان دچار اختلال رفتاری دیده می شود.
1- اغتشاش در نظم ¬ ضعف برنامه ریزی – اشکال در سازمان دادن به اطلاعات اغتشاش ذهنی احتمالی. در کودکان 8- 10 ساله با ناتوانی یادگیری و رفتار حاکی از برون ریزی ارتباط دارد.
2- اندازه بزرگ ¬ گرایش به رفتار حاکی از برون ریزی
3- قاب کردن طرح ها ¬ گرایش های تکانشگری همراه با ضعف کنترل درونی که نیازمند محدودیت های خارجی برای کنترل رفتار است.
4- بسط و توسعه ¬ رفتار تکانشی و برون ریزی به ویژه در مورد کودکان مسن تر که ضایعه مغزی دارد.
5- خطوط نازک ¬ کمرویی، ترس و گوشه گیری
6- کارهای اضافی بدون دقت یا خطوط دوباره کاری شده ¬رفتار تکانشگری و پرخاشگرانه که با رفتار برون ریزی کودکان همسانی دارد. خصومت بیش از اندازه.
ممکن است نشان دهنده بیانگر هوش و پیشرفت سطح بالا باشد.
7- ترسیم مجدد (بدون اصلاح تصویر قبلی) ¬ پرخاشگری – تکانشگری – اضطراب نشانگر آگاهی آزمودنی ازنادرست بودن طرح اولیه است اما به دلیل فقدان کنترل درونی کافی طرح اولیه را اصلاح نمی کند.
8- اندازه کوچک ¬ تحت فشار بودن، گوشه گیری، اضطراب و یا ترسویی 
9- خطوط موج دارد ¬ بی ثبات هیجانی 
10- خط تیره به جای دایره: تکانشگری – پرخاشگری در مورد کودکان خردسال بی توجهی – اشتغال ذهنی
11- افزایش اندازه ها ¬ توانایی کم برای تحمل ناکامی – انفجار – از کوره در رفتن احتمالی ، گرایش به رفتار حاکی از برون ریزی
12- طرح های اضافی و خود ساخته elaboration
ترس های شدید – اضطراب ها – اشتغال ذهنی با افکار درونی
تفسیر بزرگسالان
- کسی که فاقد هر گونه ضایعه عضوی است و برای تکمیل نقاشی بیش از حد متوسط صرف وقت کرده ( 5 دقیقه و بیشتر) در تعداد زیادی از موارد به پاک کردن اقدام نموده است و خطوط را از روی شتاب و به طور سطحی کشیده است احتمالاً ممکن است صفت کلی تأمل و دو دلی و تردید درباره خود را در نقاشی نشان داده است.
- هرگاه آزمودنی علاوه بر محدود ساختن محل قرار گرفتن طرح ها و کشیدن آنها با خطوط تردید آمیز در کشیدن تصویر شماره 2 به صورت افقی اشکال داشته و طرح شماره 6 را به گونه ای بکشد که به فضای باز نیمدایره ای طرح 5 نفوذ کند احتمال گرایش به خودکشی افزایش می یابد.
تکانشگری
شاخص: 5 مورد
علایم:
- صرف وقت کم برای تکمیل طرح ها    
- کیفیت کلی ضعیف                                   
- دست کشیدن از انجام تکلیف
- حذفها 
- تصادم یا برخورد 
- تبدیل ها 
- افزایش اندازه ها 
- تغییر در زاویه ها 
- برنامه ریزی ضعیف
- تکرار یا تداوم                  
- خط خطی کردن یا کشیدن از روی بی دقتی
- پرخاشگری
آزمون بینایی- حرکتی بندرگشتالت
آزمون بینایی- حرکتی بندر گشتالت (بندر، 1938، 1946)، که بر مبنای مکتب روان شناسی گشتالت تهیه شده از یک مبنای نظری مشخص برخوردار است. اصولاً جهت گیری رویکرد گشتالت برای مطالعه پدیده ادراک، به سرعت به همه جنبه های نظریه پردازی روان شناختی گسترش یافت. به طور خلاصه اساس نظری این رویکرد این بود که وقایع فقط می توانند با مطالعه آنها به صورت کلی ادراک شوند و نه از طریق مطالعه عناصر منفرد تشکیل دهنده آنها، زیرا با جداسازی اجزا از یک کل، یکپارچگی عناصر تشکیل دهنده آن از بین خواهد رفت.
بندر (1938) مهارت ادراکی حرکتی – بینایی کودکان کم سن و سال را از دیدگاه گشتالت مورد مطالعه قرار داد و متوجه شد وقتی به این کودکان نقاشیهایی از شکلهای ناقص و الگوهای ساده دیگر نشان داده شود، قدرت ادراک آنها از "کل ها" و روابط بین پدیده ها به تدریج رشد می کند. بندر با استدلال به این صورت که تمامی رشد روان شناختی فرد در این جنبه خاص از عملکرد منعکس شده است، مطرح کرد که سطح کلی مهارت ذهنی را می توان از عملکرد ادراکی حرکتی – بینایی مورد ارزیابی قرار داد. وی ساخت مواد آزمون خود را بر اساس همین فرض بنا نهاد.
آزمون بندر گشتالت از 9 کارت به ابعاد 16 در 11 سانتی متر، تشکیل شده، که هر یک از آنها دربرگیرنده یکی از الگوهای اصلی به کار برده شده در مطالعات پژوهشی بنیادی گشتالت درباره ادراک است. کارتها یک به یک به آزمودنی نشان داده و از وی خواسته می شود تا الگوها را روی یک صفحه کاغذ سفید به ابعاد 28 در 22 سانتی متر رسم کند. بندر (1946) اصولاً نقاشیها را طبق این اصل که "در پاسخ به الگوهای محرک معین ارایه شده، هر گونه انحراف در کل ارگانیزم در الگوهای نهایی حسی – حرکتی منعکس خواهد شد" تعبیر و تفسیر می کرد. بندر نمونه های (الف) پاسخهای کودکان عادی در سطوح سنی مختلف و (ب) الگوهای پاسخ گروههای مختلف بیماران روانی را که فکر می کرد با این ابزار قابل شناسایی هستند، برای آزمون خود معرفی کرد. فرض او بر این بود که آسیبهای روان شناختی به وسیله ضربه دوره اولیه کودکی ایجاد می شود، که در نتیجه مانع به تکامل رسیدن رشد توانایی دریافت، [ادراک] گشتالت یا "کل" خواهد شد.
گرچه جای بحث دارد که هر گونه نمره گذاری پاسخهای آزمون بندر - گشتالت با تأکید بر دیدگاه نظری گشتالت (اینکه یک "کل" بیش از مجموعه اجزای تشکیل دهنده آن است) تناقض خواهد داشت، بندر (1938) با استفاده از پاسخهای کودکان به کارتهای آزمون، برای اندازه گیری سطح رسش کودکان، در واقع، یک طرح نمره گذاری تجربی ارایه داد. در مورد این آزمون چندین نظام نمره گذاری دیگر، هم برای بزرگسالان (هات، 1977؛ پاسکال و ساتل(512)، 1951) و هم برای کودکان (کوپیتز، 1975، 1963) تهیه شده است.
مبانی نظری این آزمون نشان می دهد که اعتبار آن حداقل به طور مقدماتی باید بر اساس میزان موفقیت آزمون در جداسازی آزمودنیهایی که در رشد عملکرد بینایی – حرکتی گشتالت یا ظرفیت سازماندهی ادراک "کل" با یکدیگر متفاوت اند، ارزیابی شود. چندین مطالعه نشان داده است که از پاسخهای کودکان 4 تا 12 ساله به این آزمون می توان یک نمره سن عقلی نسبتاً مناسبی را استنتاج کرد (بیلینگزلی(513)، 1963)؛ این نتیجه گیری با فرض اولیه بندر همخوانی دارد.میگنا دات آی آر.همچنین گاهی اوقات می توان تمایزی کلی بین اشخاص عادی و گرههای گوناگون انجام داد، به ویژه کسانی که آسیب مغزی دارند، گرچه این یافته ها از صراحت کمتری برخوردارند (بیلینگزلی، 1963؛ گلدن، 1979) و برای تشخیص جداسازی آسیب مغزی روشهای با ثبات دیگری هم وجود دارد (نگاه کنید به بِرگ، فرانزن(514) و ودینگ، 1987).
بیشترین کاربرد آزمون بندر – گشتالت در زمینه ارزیابی شخصیت بوده است. این اعتقاد در سطح گسترده ای وجود دارد که جنبه های کیفی گوناگونی از پاسخهای آزمودنی به این آزمون – از قبیل اندازه نسبی شکل رسم شده، شدت فشار بر کاغذ، و میزان فضای اشغال شده روی صفحه کاغذ- موارد مفیدی برای ارزیابی شخصیت فرد هستند (گروت و مارنات(516)، 1990). با وجود این، تلاشهای عملی برای نشان دادن این رابطه ناموفق بوده اند (کیتای، 1972؛ ساتلر(518)، 1985). با در نظر گرفتن این واقعیت که مبنای نظری بندر و انتخاب محرک آزمون از جانب او، دست کم در سطح ارزیابی ویژگیهای رفتاری قابل مشاهده، فقط رابطه اندکی با عملکرد شخصیت دارند، یافته های منفی نباید تعجب آور باشد. هات (1977) به وسیله این آزمون تفاوت معنی داری را بین افراد عادی و گروههای مختلفی از انواع آسیبهای روان شناختی گزارش کرد. با وجود این، در مطالعه وی عواملی از قبیل هوش کنترل نشده بودند و در نتیجه، این عوامل به سادگی می توانستند موجب این اختلافها شوند.
جان کلام اینکه، مبنای آزمون حرکتی (بینایی بندر گشتالت به عنوان یک مقیاس اندازه گیری کارکرد شخصیت معتبر نیست؛ به نظر می رسد نه نظریه و نه محرک آزمون هیچ کدام به طور کامل بر مبنای کارکرد شخصیت نیستند. از این رو، عجیب نیست که این آزمون برای ارزیابی شخصیت فاقد اعتبار شناخته شود. 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۷/۱۰/۲۸
milad Amiri Nasab

نظرات  (۸)

سلام . ممنونم من دانشجو ارشد روانشناسی هستم .خیلی از متن کامل و جامع ارائه شده  استفاده کردم .سپاس

سلام ممنونم
چرا از A شروع میشه؟
از 1 شروع نمیشه تا 9؟
A چه فرقی داره؟

seps

۲۲ آبان ۰۱ ، ۱۷:۵۹ غلامحسین بهادری نیا،دانشجوی کارشناسی ارشد رشته روانشناسی تربیتی

کامل وجامع بود.

درود برشما

دمتون گرم عاللللللییییییی بود 

فقط نحوه محاسبه ریاضیش رو متوجه نشدم اگر مثال دقیق بزنید میتونیم طبق الگو انجامش بدیم ممنونم بابات اطلاعات دقیق و جامعتون

واقعا دستمریزاد 

عالی بود

۰۴ آذر ۰۲ ، ۱۴:۰۴ محمد حسین

سلام ممنونم

۰۴ آذر ۰۲ ، ۱۴:۰۷ محمد حسین ساکت

سلام و عرض ادب،بسیار قابل استفاده بود.

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی